در خودروها برای انتقال قدرت موتور به چرخ ها از گیربکس استفاده می کنند. به طور کلی گیربکس ها به دو دسته تقسیم می شوند:
الف) دستی یا دنده ای
ب) اتوماتیک
برای کارکرد صحیح و بدون مشکل تعویض دنده ها در گیربکس و همچنین نرم کار کردن و بدون سر و صدا دنده عوض شدن نیاز به روغن مخصوصی است که در خودروهای دنده ای بیشتر از آن به اسم واسکازین نام می برند و در خودروهای اتوماتیک از آن به نام روغن گیربکس استفاده می شود. روغن گیربکس از اهمیت بسیار زیادی در سلامت و افزایش طول عمر مفید گیربکس برخوردار است. در ادامه سعی خواهیم داشت که نگاهی به نحوه عمکلرد و کاربرد این روغن در خودرو داشته باشیم.
روغن گیربکس در گیربکس و دیفرانسیل خودرو کاربرد دارد که از چرخ‌دنده‌ها و متعلقات آن‌ها محافظت می‌کند.
جعبه دنده قطعه ای است که در آن دو شافت و میله به همراه دنده های مختلف یافت می شود. هنگامی که شما موقعیت دنده را تغییر می دهید، انتقال قدرت در این سیستم انجام می شود و دنده ها را درگیر می کند. درگیر شدن دنده ها خود موجب تولید حرارت، اصطکاک قطعات با یکدیگر و همچنین ایجاد قدرت می شود.
خودروها دارای جعبه دنده‌ای هستند که دو محور را به هم متصل می‌کند. روغن گیربکس وظیفه تبدیل نیروی موتور و انتقال آن به چرخ‌ها را بر عهده دارد و به چرخ‌ها اجازه می‌دهد با سرعت‌های مختلف بچرخند.
این قسمت از خودرو دیفرانسیل نامیده می‌شود و برای عملکرد صحیح آن به روغن کاری نیاز است. مایع دیفرانسیل که روغن دیفرانسیل نیز نامیده می‌شود، روغن کاری و خنک کننده دیفرانسیل خودرو را تامین می‌کند. این مایع برای محافظت از سطوح فلزی چرخ دنده در برابر اصطکاک و جلوگیری از گرم شدن بیش از حد و سوختن وجود دارد.
یادتان باشد برخی از خودروها دیفرانسیل جلو و برخی دیگر دارای دیفرانسیل عقب هستند. برخی خودروها از روغن دنده مصنوعی استفاده می‌کنند.
کاربرد روغن واسکازین چیست؟
روغن واسکازین وظایف زیادی دارد. نه تنها برای کاهش اصطکاک قطعات را روغن کاری می‌کند، بلکه سیستم جعبه دنده را خنک می‌کند و ضربه‌های وارد شده به جعبه دنده را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، لرزش را کاهش می‌دهد، از خوردگی جعبه دنده محافظت می‌کند و سیستم دنده را پاکسازی و تمیز می‌کند. باید توجه داشته باشید که پارامتر‌های روغن باید با خودروی شما سازگار باشد.
از روغن گیربکس‌های مختلفی برای اتومبیل‌های شهری، ماشین مسابقه‌ها و وسایل نقلیه تجاری سبک با بار سنگین استفاده می‌شود. همچنین روغن نباید کف کند و واشر و اجزای غیرفلزی را تحت تاثیر قرار دهد؛ بلکه باید بدون توجه به دمای محیط وظایف خود از جمله روان کاری را به درستی انجام دهد. یکی از علایمی که احتمال نیاز به تعویض روغن واسکازین و یا گیربکس باشد، می توان به احساس تقه یا ضربه در هنگام تعویض دنده اشاره کرد. توجه شود که چک کردن روغن گیربکس می بایستی توسط افراد ماهر انجام گیرد.
چه علائم رایجی نشان می‌دهد که ممکن است نیاز به تعویض روغن دیفرانسیل/دنده داشته باشید؟
روغن دنده به ذرات فلزی یا سایر مواد آلوده است.
دیفرانسیل وظیفه انتقال نیرو از موتور به گیربکس و چرخ‌ها و کنترل میزان نیرو به هر چرخ را بر عهده دارد. مانند بسیاری از جنبه‌های وسیله نقلیه شما، دیفرانسیل نیز به روغن نیاز دارد تا به عنوان روان کننده عمل کند. روغن دیفرانسیل به دیفرانسیل اجازه می‌دهد تا به آرامی و یکنواخت حرکت کند، که به خودرو اجازه می‌دهد به ارسال نیرو به چرخ‌ها ادامه دهد. اگر روغن دیفرانسیل قدیمی باشد، ممکن است به مواد زائد و براده‌های فلزی آلوده شده باشد. این آلودگی دائماً با دیفرانسیل تماس پیدا می‌کند که می‌تواند باعث آسیب طولانی مدت شدید به دیفرانسیل شود.
