خرابی کمربند ایمنی خودرو و راهکارها

بررسی کامل عملکرد خرابی کمربند ایمنی ، تست و تعویض کمربند در خودروهای ایرانی

خرابی کمربند ایمنی خودرو و راهکارها، کمربند ایمنی یکی از اساسی‌ترین تجهیزات ایمنی خودرو است که نقش مستقیم در حفظ جان سرنشینان دارد.

این قطعه در ظاهر ساده، اما در ساختار داخلی خود شامل چندین بخش دقیق مکانیکی و الکترونیکی است که عملکرد هماهنگی با سیستم‌های ایمنی دیگر مانند ایربگ و سنسور قفل ایمنی دارد.

در این مقاله از فابربک پارت، به بررسی کامل خرابی‌ کمربند ایمنی در خودروهای ایرانی مانند پژو 405، پارس، سمند، دنا، پراید و تیبا می‌پردازیم و روش‌های تست و رفع ایراد آن را مرحله‌به‌مرحله توضیح می‌دهیم.

اهمیت سلامت کمربند ایمنی

در یک تصادف، تنها چند دهم ثانیه برای حفظ جان راننده و سرنشین فرصت وجود دارد. کمربند ایمنی با توزیع نیرو و جلوگیری از پرتاب بدن در این زمان کوتاه، احتمال آسیب‌های مرگبار را به شدت کاهش می‌دهد.
اما اگر کمربند به‌درستی کار نکند مثلاً قفل نشود، جمع نشود یا سنسورش خطا بدهد عملکرد کل سیستم ایمنی خودرو زیر سؤال می‌رود.

به همین دلیل، بررسی سلامت کمربند ایمنی و خرابی کمربند ایمنی باید مانند چک‌کردن ترمز یا روغن موتور، جزو سرویس‌های دوره‌ای هر خودرو باشد.

بخش‌های مختلف کمربند ایمنی:

پیش از پرداختن به خرابی کمربند ایمنی خودرو ، بیایید ساختار کمربند ایمنی را بشناسیم. یک کمربند ایمنی معمولی از اجزای زیر تشکیل شده است:

1. تسمه (نوار کمربند): نوار پارچه‌ای مقاومی که روی بدن قرار می‌گیرد.

2. قفل یا پریز کمربند: بخشی که سگک در آن فرو می‌رود و در جای خود قفل می‌شود.

3. جمع‌کننده (Retractor): مکانیزمی که تسمه را درون خود جمع می‌کند.

4. قفل اضطراری : بخشی که در زمان ترمز ناگهانی یا تصادف، تسمه را قفل می‌کند.

5. پیش‌کشنده (Pretensioner): در خودروهایی با ایربگ، این بخش هنگام ضربه، تسمه را به بدن راننده نزدیک‌تر می‌کند.

6. سنسور قفل و ایربگ: در خودروهای جدیدتر، این سنسورها با سیستم ایربگ در ارتباط‌اند تا ایمنی کامل برقرار شود.

دلایل و نشانه‌های خرابی کمربند ایمنی:

خرابی کمربند ایمنی ممکن است به شکل‌های مختلفی ظاهر شود. در ادامه، متداول‌ترین مشکلات را همراه با علائم و روش‌های تشخیص بررسی می‌کنیم.

۱. جمع‌نشدن کمربند (خرابی جمع‌کننده)

یکی از رایج‌ترین مشکلات، گیرکردن تسمه و جمع‌نشدن آن پس از استفاده است. دلایل احتمالی:

• فرسودگی یا آلودگی فنر جمع‌کننده
• پیچ‌خوردگی تسمه در داخل رول
• تجمع گرد و غبار در محفظه جمع‌کننده

راهکار خرابی کمربند ایمنی:

• ابتدا مسیر عبور تسمه را بررسی کنید تا تاخوردگی نداشته باشد.
• با اسپری هوای فشرده، گرد و غبار داخل جمع‌کننده را پاک کنید.
• اگر تسمه جمع نمی‌شود ولی فنر سالم است، ممکن است نیاز به تعویض کامل مکانیزم جمع‌کننده باشد.

۲. قفل‌نشدن پریز کمربند (خرابی سگک یا قفل مرکزی)

گاهی کمربند بسته نمی‌شود یا درون قفل جا نمی‌افتد. دلایل رایج:

• شکستگی زبانه‌ی داخلی قفل
• ورود گرد و خاک یا خرده‌ریز داخل پریز
• فرسودگی فنر داخلی یا خوردگی فلزات

راهکار:

• پریز را با اسپری تمیزکننده خشک (مانند اسپری الکترونیکی) پاک کنید.
• اگر زبانه به‌سختی حرکت می‌کند یا صدای کلیک ندارد، قفل باید تعویض شود.
• در برخی خودروها (مثل 405 و پارس)، قفل کمربند ایمنی به سنسور ایربگ متصل است؛ تعویض آن باید با قطعه‌ی فابریک انجام شود تا خطای ایربگ ایجاد نشود.

۳. کش‌نیامدن یا سفت‌شدن بیش از حد کمربند

در این حالت، کمربند بیش از اندازه سفت است و هنگام بستن روی بدن حرکت نمی‌کند.
علت معمولاً از قفل اضطراری یا پیش‌کشنده است.

دلایل رایج:

• فعال شدن مکانیزم قفل بعد از ترمز شدید
• خرابی سنسور زاویه‌ای در داخل رول
• قفل ماندن پیش‌کشنده پس از تصادف

راهکار:

• ابتدا خودرو را روی سطح صاف قرار دهید؛ کمربند را به‌آرامی بیرون بکشید.
• اگر همچنان قفل است، احتمالاً سیستم داخلی فعال شده و باید تعویض شود.
• در خودروهای دارای ایربگ کمربنددار (مثل دنا یا 206 جدید)، هرگونه قفل دائمی نشان‌دهنده‌ی فعال‌شدن پیش‌کشنده است و باید کل مجموعه تعویض گردد.

۴. رنگ دادن یا ساییدگی تسمه یا نوار کمربند ایمنی خودرو 

اگر روی نوار کمربند آثار رنگ‌دادگی، ترک یا ساییدگی مشاهده کردید، نشانه‌ی فرسودگی پارچه و کاهش مقاومت آن است.
این مشکل معمولاً در خودروهایی که زیاد در معرض نور آفتاب یا رطوبت هستند رخ می‌دهد.

راهکار:

• تسمه را از نظر بافت، پارگی یا تغییر رنگ بررسی کنید.
• هیچ‌گاه تسمه را با مواد شوینده یا روغن تمیز نکنید؛ این کار خاصیت کشسانی آن را از بین می‌برد.
• در صورت مشاهده‌ی ترک یا ساییدگی، کمربند باید به‌صورت کامل تعویض شود، حتی اگر سایر قسمت‌ها سالم باشند.

 

۵. باز نشدن کمربند از پریز

گاهی پس از بستن، کمربند درون قفل گیر می‌کند و باز نمی‌شود.

راهکار:

• از فشار دادن مکرر دکمه قفل خودداری کنید؛ ممکن است فنر شکسته باشد.
• در صورت باز نشدن، تنها راه ایمن، باز کردن پریز با ابزار مخصوص یا تعویض کامل است.

در فروشگاه فابربک پارت، انواع قفل و سگک کمربند ایمنی مخصوص پژو، سمند، پراید و تیبا با طراحی استاندارد و ایمن موجود است.

۶. خطای سنسور کمربند یا ایربگ

در خودروهایی که سیستم ایربگ به کمربند متصل است (مانند دنا، 206، 207، سورن و…)، خرابی سنسور می‌تواند باعث روشن شدن چراغ ایربگ شود.

دلایل احتمالی:

• خرابی سوکت زیر صندلی
• قطعی سیم بین سنسور و کنترل یونیت
• خرابی میکروسوییچ در داخل قفل کمربند
• فعال شدن پیش‌کشنده در اثر ضربه

راهکار:

• ابتدا سوکت زیر صندلی را چک کنید (قطع و وصل موقت ممکن است خطا ایجاد کند).
• در صورت باقی ماندن خطا، با دیاگ مخصوص، کد خطا را بخوانید.
• در اکثر موارد باید قفل یا پیش‌کشنده تعویض شود و خطا با دیاگ پاک گردد.

نکته فنی از فابربک پارت:

هیچ‌گاه سیم یا سوکت سنسور ایربگ را دستکاری نکنید؛ این سیستم بسیار حساس است. در فروشگاه فابربک پارت، مدل‌های اصلی و ایمن کمربندهای مجهز به سنسور ایربگ با استاندارد کارخانه‌ای موجود هستند

۷. خرابی مکانیزم قفل اضطراری:

این بخش وظیفه دارد هنگام ترمز شدید، تسمه را ناگهانی قفل کند. اگر این سیستم عمل نکند، در زمان تصادف خطر جدی وجود دارد.

دلایل رایج:

• از کار افتادن ساچمه‌ی حساس به شتاب
• خرابی سنسور زاویه‌ای داخل جمع‌کننده
• آلودگی شدید در مکانیزم داخلی

راهکار:
این قطعه معمولاً قابل تعمیر نیست. در چنین مواردی باید کل مجموعه‌ی کمربند ایمنی تعویض شود.
فابربک پارت توصیه می‌کند همیشه از کمربند ایمنی فابریک و اورجینال استفاده کنید تا از عملکرد دقیق قفل اضطراری اطمینان داشته باشید.

۱. تست قفل شدن اضطراری

 صندلی را در وضعیت صاف قرار دهید.
 تسمه را به‌آرامی تا انتها بیرون بکشید، سپس ناگهانی بکشید.
 در حالت عادی، باید قفل شود و اجازه‌ی حرکت ندهد.

اگر تسمه بدون قفل شدن تا انتها بیرون آمد، سیستم قفل اضطراری خراب است و باید تعویض شود.
در خودروهایی مثل پژو 405، پارس و سمند، مکانیزم قفل داخل رول کمربند قرار دارد و تنها با تعویض مجموعه برطرف می‌شود.

۲. تست جمع‌کنندگی تسمه یا نوار کمربند

 کمربند را تا نیمه بیرون بکشید و رها کنید. باید سریع و یکنواخت جمع شود.
 اگر جمع شدن کند است یا در انتها گیر می‌کند، فنر جمع‌کننده یا مسیر تسمه کثیف است.

می‌توانید از اسپری هوا یا پارچه خشک برای تمیز کردن استفاده کنید، اما هرگز از روغن یا اسپری چرب استفاده نکنید  باعث لغزش تسمه و از کار افتادن قفل اضطراری می‌شود.

۳. تست پریز و قفل کمربند

 سگک را درون قفل فرو کنید و صدای «کلیک» را بشنوید.
 اگر صدایی نداشت یا با فشار زیاد جا رفت، زبانه داخلی خراب است.
 برای اطمینان، کمربند را چندبار باز و بسته کنید.

در خودروهای دارای سنسور ایربگ متصل به پریز کمربند (مثل 206 و دنا)، پس از تست حتماً وضعیت چراغ ایربگ را بررسی کنید. در صورت روشن ماندن، نشان‌دهنده‌ی خرابی سنسور یا سوکت است.

۴. تست سنسور و چراغ هشدار کمربند ایمنی

در خودروهای جدید، خرابی کمربند ایمنی می‌تواند روی عملکرد ایربگ نیز تأثیر بگذارد.

بسیاری از خودروهای جدید هنگام نبستن کمربند، هشدار صوتی یا نوری می‌دهند. اگر پس از بستن کمربند، چراغ خاموش نمی‌شود یا هشدار همچنان فعال است:

• سیم یا سوکت زیر صندلی قطع است.
• میکروسوییچ داخل قفل کمربند عمل نمی‌کند.
• سیستم الکترونیکی ایربگ خطا دارد.

 در این حالت حتماً با دیاگ مخصوص، خطا را بررسی کنید. تعویض با قطعه غیراصل می‌تواند باعث روشن ماندن دائمی چراغ ایربگ شود.

نکات مهم نگهداری از کمربند ایمنی خودرو:

با رعایت چند نکته ساده می‌توانید از خرابی یا نیاز به تعمیر کمربند ایمنی جلوگیری کنید

1. از مواد شوینده یا چرب‌کننده استفاده نکنید. تسمه‌ها از جنس پلی‌استر مقاوم‌اند، اما مواد شیمیایی ساختارشان را ضعیف می‌کند.
2. از باز کردن جمع‌کننده خارج از خودرو خودداری کنید. مکانیزم زاویه‌دار دارد و در حالت افقی ممکن است قفل دائم شود.
3. از بستن در روی کمربند خودداری کنید. این کار باعث ساییدگی و رنگ‌دادگی نوار می‌شود.
4. کمربند را در آفتاب مستقیم رها نکنید. تابش مداوم باعث خشک شدن و ترک خوردن تسمه می‌شود.
5. در صورت تصادف، حتی خفیف، کمربند را بررسی کنید. ممکن است پیش‌کشنده یا قفل داخلی فعال شده باشد.

خرابی سنسور و سیستم ایربگ متصل به کمربند

در خودروهایی مانند پژو 206، 207، دنا و سورن، کمربند ایمنی با سیستم ایربگ هماهنگ است.
در این مدل‌ها، داخل قفل یا جمع‌کننده، سنسور پیش‌کشنده و قفل اضطراری الکترونیکی وجود دارد.

اگر این سنسور خراب شود یا فعال باقی بماند:

• چراغ ایربگ روی داشبورد روشن می‌شود.
• سیستم ایربگ در تصادف بعدی ممکن است عمل نکند.

راهکار:

• بررسی اتصالات زیر صندلی (به‌ویژه سوکت زرد رنگ).
• در صورت فعال شدن پیش‌کشنده، کمربند باید کامل تعویض شود؛ تعمیر آن توصیه نمی‌شود.

 در فابربک پارت، تمام مدل‌های کمربند ایمنی دارای کد فنی استاندارد و سازگار با ECU خودرو هستند.
این قطعات به‌صورت فابریک کارخانه‌ای تست می‌شوند و با سیستم ایربگ خودروهای ایرانی کاملاً هماهنگ‌اند.

تعویض کمربند ایمنی؛ چه زمانی ضروری است؟

اگر یکی از شرایط زیر را دارید، باید کمربند را فوراً تعویض کنید:

1. تسمه یا نوار  دچار پارگی، ساییدگی یا رنگ‌رفتگی است.
2. کمربند ایمنی پس از تصادف قفل شده و جمع نمی‌شود.
3. چراغ ایربگ یا هشدار کمربند روشن مانده است.
4. پریز کمربند یا قفل داخلی صدای کلیک ندارد.
5. تسمه یا نوار کمربند بیش از اندازه سفت یا آزاد است و کنترل ندارد.

 نکته فنی از فابربک پارت:
در بسیاری از خودروهای ایرانی، کمربند ایمنی سمت راننده و شاگرد با زاویه و نوع پیچ‌مهره متفاوت نصب می‌شود. حتماً هنگام خرید، مدل دقیق خودرو و سمت نصب را انتخاب کنید
تا عملکرد صحیح تضمین شود.

معرفی محصولات مرتبط فابربک پارت

فابربک پارت به‌عنوان تأمین‌کننده‌ی قطعات فابریک و اورجینال خودروهای داخلی، مجموعه‌ی کاملی از انواع کمربندهای ایمنی اصلی را ارائه می‌دهد.
محصولات این مجموعه با استانداردهای کارخانه‌ای و گارانتی اصالت کالا عرضه می‌شوند.

 کمربند ایمنی جلو راست پژو 405 دارای قفل اضطراری، جمع‌کننده‌ی دقیق و پیش‌کشنده استاندارد. طراحی فابریک کارخانه‌ای و مناسب برای پژو 405، پارس و سمند.

 کمربند ایمنی جلو چپ پژو پارس مناسب برای تمام مدل‌های پارس سال و LX. دارای نوار مقاوم و رنگ ثابت در برابر فرسودگی.

کمربند ایمنی عقب سمند و 405 دارای جمع‌کننده خودکار و نصب آسان. بهترین گزینه برای جایگزینی کمربندهای فرسوده‌ی عقب.

کمربند ایمنی مجهز به سنسور ایربگ سازگار با خودروهای 206، 207، دنا و سورن. دارای سوکت فابریک و هماهنگ با سیستم ECU ایربگ.

چرا کمربند ایمنی فابریک پارت؟

کیفیت فابریک کارخانه‌ای: تمامی محصولات بر اساس نمونه اصلی خودروساز طراحی و تست می‌شوند.
ایمنی تضمین‌شده: مکانیزم قفل و جمع‌کننده در شرایط واقعی تصادف آزمایش شده‌اند.
سازگاری با سیستم ایربگ: در مدل‌های مجهز به سنسور، هیچ خطای نرم‌افزاری ایجاد نمی‌شود.
قیمت منصفانه و اصالت تضمین‌شده: تمام محصولات دارای برچسب اصالت فابربک پارت هستند.

جمع‌بندی و توصیه نهایی تعویض یا تعمیر کمربند ایمنی خودرو 

خرابی کمربند ایمنی فقط یک بند ساده نیست؛ این قطعه، تفاوت بین آسیب جدی و نجات کامل را رقم می‌زند.
اگر کمربند ایمنی خودروی شما به‌درستی جمع نمی‌شود، قفل نمی‌کند، یا هشدار ایربگ فعال است،
درنگ نکنید زمان تعویض آن فرا رسیده است.

فابربک پارت با ارائه‌ی انواع کمربند ایمنی فابریک، شامل مدل‌های استاندارد، دارای سنسور ایربگ، و مناسب برای تمام خودروهای ایرانی، اطمینان شما را از ایمنی کامل خودرو بازمی‌گرداند.