زمان تعویض روغن موتور به پارامترهای متفاوتی بستگی دارد که در صورت سررسیدن هر کدام از آن ها، روغن موتور باید در اسرع وقت تعویض شود تا به موتور و اجزای تشکیل دهنده آن آسیبی وارد نشود.تعویض روغن موتور یکی از مهم ترین کارهایی است که باید در سرویس های دوره ای صورت گیرد تا قلب تپنده خودرو به خوبی روان‌کاری شود و بتواند عمر بیش تری داشته باشد.اما پرسش این است که بهترین زمان تعویض روغن موتور خودروها چه زمانی است و از کجا باید متوجه شویم که موعد این کار فرا رسیده است و تعویض باید صورت گیرد.
بهترین زمان تعویض روغن موتور
برای مشخص کردن بهترین زمان تعویض روغن موتور باید دو معیار مهم کارکرد و تاریخ مصرف روغن را مدنظر قرار دهید و متناسب با آن ها نسبت به انجام سرویس های دوره ای و تعویض روغن اقدام کنید. توجه داشته باشید که در صورت تمام شدن هر کدام از دو محدوده کارکرد و تاریخ مصرف روغن، باید سرویس دوره ای انجام شود و تعویض روغن صورت گیرد.
چه معیارهایی در مشخص کردن زمان تعویض روغن موتور مؤثرند؟
۱. کارکرد خودرو
یکی از مهم ترین نشانه هایی که به ما کمک می کند تا زمان تعویض روغن را متوجه شویم، میزان کارکرد خودروست. به این صورت که بر روی هر روغن موتور مقدار عمر مفیدش بر حسب واحد اندازه گیری مسافت (کیلومتر یا مایل) نوشته شده است و هنگامی که خودرو به همان میزان، پس از سرویس قبلی، مسافت طی کرد، روغن باید تعویض شود. برای مثال، اگر بر روی بسته بندی یک روغن عدد ۱۰ هزار کیلومتر نوشته شده بود، صاحب خودرو می تواند پس از استفاده از همان روغن حدود ۱۰ هزار کیلومتر مسافت طی کند و سپس آن را تعویض کند.
آیا در ایران هم پس از مقدار کارکرد مشخص شده باید تعویض روغن را انجام داد؟
توجه داشته باشید که کارخانه سازنده روغن موتور حتا عملکرد موتور در حالت درجا (Idle) را هم در نظر گرفته و سپس میزان عمر مفید آن را برحسب کارکرد خودرو اعلام کرده است، اما در ایران شاهد تنوع زیادی از روغن موتورهای تقلبی هستیم که بسته بندی آن ها با روغن موتور اصلی خیلی شبیه است و از این رو ممکن است روغن تقلبی عمر مفید کم تری داشته باشد. از طرفی دیگر، در شهرهای بزرگ ایران حجم ترافیک بیش از حد است و به همین دلیل احتمال این که مدت زمان درجا کار کردن موتور بیش تر از متوسط جهانی باشد زیاد است. از این رو، با توجه به دو دلیل گفته شده بهتر است کارکرد تعیین شده برای تعویض روغن موتور را کم تر در نظر بگیرید تا آسیبی جدی به موتور خودروی شما وارد نشود. برای مثال، اگر بر روی بسته بندی روغن موتور عدد ۱۰ هزار کیلومتر نوشته بود، آن را پس از ۵ یا ۶ هزار کیلومتر کارکرد تعویض کنید.
۲. تمام شدن تاریخ مصرف روغن
توجه داشته باشید که همیشه مقدار کارکرد خودرو ملاک تعویض روغن نیست و برخی اوقات هم پیش می آید که خودرو به اندازه تعیین شده کارکرد نداشته است، اما روغن باید تعویض شود. به این ترتیب، مواقعی که کم تر از حد نرمال با خودروی خود حرکت کردید و این پروسه بیش از ۶ ماه طول کشید، باید روغن موتور را تعویض کنید.برای مثال، اگر در طول ۶ ماه فقط ۲ هزار کیلومتر با خودروی خود سفر کردید و روغن موتوری که استفاده شد هم ۱۰ هزار کیلومتری بود، بهتر است سرویس دوره ای را سریعاً انجام دهید، زیرا روغنی که درون موتور است تاریخ مصرفش تمام شده و خاصیت خود را از دست داده است.البته توجه داشته باشید که تاریخ مصرف روغن موتورهای قدیمی ۳ ماه بود که الان با توجه به پیشرفته تر شدن صنعت پتروشیمی، کیفیت روغن ها بالاتر رفته و عمر مفیدشان ۶ ماه شده است.
چرا در صورت کم کار بودن خودرو، هر ۶ ماه باید روغن موتور آن را تعویض کنیم؟
زیرا پس از گذشت حدود ۶ ماه، افزونه ها یا Additiveهای روغن موتور خاصیت خود را از دست می دهند و دیگر کارایی سابق را در روان‌کاری و خنک کاری نخواهند داشت، از این رو، روغن موتور باید تعویض شود تا روغن جدید بتواند وظیفه روغن کاری و خنک کاری موتور را به خوبی انجام دهد.به طور کلی، علاوه بر معیارهای گفته شده در مورد بهترین زمان تعویض روغن موتور، پارامترهایی مانند عادت های رانندگی، کاربری خودرو (باری، مسافربری یا شخصی)، شرایط عملکردی موتور (تحت فشار یا به صورت نرمال) و… نیز در مشخص کردن بهترین زمان سرویس های دوره ای و تعویض روغن مؤثرند که صاحب خودرو باید آن ها را نیز مدنظر قرار دهد.
